Blog Trans Siberië Express

Het is een volle bak, deze Aeroflot-vlucht van Amsterdam naar Moskou en het is warm in de Airbus. Warm was het vanochtend vroeg ook al toen ik van huis naar het station liep met een rugzak op m’n rug en een rugzak op m’n buik: toch weer 27 kilogram aan lichtgewicht spullen.

Rond 1800 uur landen we, Yvette, Wietske en ik, op SVO. Daar worden we opgewacht door Masha, een vriendin van Elena, onze Russische schaatsgids. Zij begeleidt ons van het vliegveld naar het treinstation waar onze trein om 0020 uur vertrekt richting Irkoetsk. Nadat we onze bagage hebben opgeslagen in de left luggage neemt ze ons mee de stad in. Met die ozomooie metro rijden we in no time naar het Rode Plein. Moscow by night is prachtig. De hemel is helder en er staat nauwelijks wind. Alle highlights zijn prachtig uitgelicht, wat is het mooi.

Vorig jaar februari heb ik kort kennisgemaakt met Elena en Masha, zij waren op uitnodiging van oud Nunatak klanten die de Baikal schaatstrekking gedaan hebben een weekje op bezoek in Amsterdam. We ontmoeten elkaar toen op de Jaap Eden baan, het was die week prachtig weer. Nu, ruim een jaar verder, ben ik zelf op weg naar het Baikalmeer. Maar eerst is het tijd voor de trein. De komende dagen en nachten rijden we net geen 5200 kilometer door dit immense land.

Gostovskaya heet dit station, we zijn inmiddels 15 uur aan het rijden, heerlijk boemelen door het oneindige land. 750 kilometer van die net geen 5200 kilometer. De trein rijdt tegen de 100 km/u, we stoppen regelmatig. Vaak maar 1 minuut, in de grotere steden 20 minuten tot zelfs 1 uur. Aan de muur hangt een tijdschema van Moskou tot aan Irkoetsk, in totaal 87 uur en 40 minuten. Wat een immens land.

Zojuist is onze coupé-genoot uitgestapt, een Rus die samen met zijn zoon naar huis ging. Aardige man maar echt missen zullen we hem niet, snurken kon hij als de beste. Het is warm om niet te zeggen tropisch warm in de trein. Ik zit inmiddels in m’n sportbroekje. De dames slapen op de beneden bedden, ik boven. Daar is het nog warmer.

De middagzon schijnt op de berkenbomen langs het spoor, duizelingwekkend als je bedenkt hoe groot en uitgestrekt dat bos is. Ik drink een biertje in het restauratie rijtuig, samen met wat Russen, heerlijk.

Midden jaren negentig, net na het uiteenvallen van de Sovjet Unie, heb ik verdeeld over een aantal jaren, 5 keer met de trein in Rusland gereisd van Moskou naar Almaty. Ook zo’n 4 nachten, 3 dagen rijden als ik me goed herinner. Dit waren de wilde jaren van de post USSR, er heerste een soort van wetteloosheid. Van Almaty of Alma Ata, zoals wij dat kennen, met de wereldberoemde buiten schaatsbaan waar toenmaals toptijden werden verreden, liepen we zonder grenspost of wat dan ook naar het Issyk Kul meer in Kirgizië. Langs Tasjkent in Oezbekistan door naar Tadzjikistan waar we de nog steeds in het Nunatak reisprogramma tocht langs de Tchimtarga liepen (mooi!). Die 4-weekse reis werd afgesloten met de zijderoute steden Samarkand en Buchara.

De schors van de berkenbomen doet me denken aan het patroon op de huid van een witte Siberische tijger ???? of zit ik al te lang in de trein? In Ekaterinburg, de vierde stad van Rusland (weer wat geleerd), zijn er weer heel wat passagiers ingestapt. Wij zijn nog met ons drietal in de deze coupé en het voelt ook al als ons huis. De kinderen van de nieuwe buren komen regelmatig even gluren, we hebben de schuifdeur naar de gang open voor het zicht en luchtverfrissing. Op het station doen we het klapraampje open, de wagon-beheerster doet het zodra we rijden weer dicht.

We naderen Novosibirsk, 3344 kilometer van Moskou. De afgelopen nacht hebben we flink doorgereden, lange stukken zonder stations. Novonikolajevsk (Nieuw-Nicolaas), zoals de stad ooit heette, is dan de derde stad van Rusland gelegen aan de Ob. Die rivier is er dan weer eentje van superlatieven: 4338 kilometer lang stroomt die rivier door Rusland. Neem je de Irtysj, een zijrivier die ontspringt in China en door Kazachstan naar Rusland stroomt en later samen de Ob vormt erbij, dan is de rivier zelfs 5410 kilometer lang, now we’re talking.

Grote steden worden afgewisseld met kleine, bijna verlaten dorpjes. Althans ze lijken verlaten, op de schuine daken van de veelal kleine huisjes liggen stapels sneeuw, vaak zeker een halve meter dik. Hier en daar komt er rook uit een schoorsteen, het waait hier nauwelijks. Misschien vinden of hebben de bewoners het niet koud en doen ze het zonder kachel? Armoedig is het wel.

Bevroren wissels zijn hier geen voorpagina nieuws. Bij elke wissel staat er hier gewoon, al is het in the middle of nowhere, een personeelslid.

Elke grote stad heeft een enorm spoor emplacement, maar dat idee heb je al gauw wanneer je met de trein reist. In Novosibirsk stonden we naast de blue train, een van de ultra luxe uitvoeringen van de trans Siberië express. Ook die trein ziet er een beetje shabby uit terwijl je daar, als je de single imperial suite boekt, toch een 100.000 dollar aan kunt spenderen. Excursies in de steden zijn dan wel inbegrepen. Je kunt natuurlijk ook kiezen voor de economy variant voor slechts 30.000 dollar maar het is maar de vraag of je daarin gezien wil worden.

Het restauratierijtuig is een beetje een droevige bedoeling. Het is absoluut de nieuwste wagon van de trein maar de sfeer ontbreekt. Het TL-licht is er hard en koud, de stoelen zijn bruin en hoog, iets van een jaren zeventig sf-film. Ik koop er een Staropramen biertje, een Tsjechisch biertje blijkt, met een reep Russische chocolade met daarop een afbeelding van een ietwat verbaasd kijkend kind met helblauwe ogen en een hoofddoekje; Alionka. De avond valt, nog één nacht en dag te gaan. De treinreis bevalt me uitstekend, het oneindige.

Het is vandaag prachtig weer. De zon schijnt, er is geen wind. We zijn er bijna. Het loopt tegen half twee en over zeven uur en drie kwartier rijden we het station van Irkoetsk binnen. Geeft nu al stress na al die dagen van niets hoeven komt er toch weer een agendapunt aan.

Mijn kaart van Siberië, een soort schilderij met allerlei toeristische highlights, is nu je er doorheen rijdt, inspirerend. Het Putoran plateau in de omgeving van Norilsk lijkt me mooi, Tiksi aan de monding van de Lena plus het Verkhoyanski gebergte vraagt om een verkenning. Chukotka lijkt me het einde, bij wijze van spreken. Maar eerst is het Baikalmeer aan de beurt, al jaren op mijn ‘bucket list’.

Vanavond slapen we weer eens niet rijdend. Overmorgen staan we op het ijs!