Marokko Jebel Saghro individueel

Het gaat hier om een avontuurlijke reis. Er zijn diverse factoren die onderweg de reisplannen kunnen beïnvloeden, hoe goed de reis ook is voorbereid. Onderstaande reisbeschrijving geeft de hoofdlijnen van de reis weer. De gids kan zich genoodzaakt zien om tijdens de reis verschuivingen in het geplande programma aan te brengen.

dag 1 aankomst in Marrakech

In ongeveer 3,5 uur vliegen we naar Marrakech. Daar worden we op gehaald van het vliegveld, in ca. 20 minuten zijn we in de oude binnenstad. We verblijven in een klein Riad hotel in een van de smalle straatjes. Het laatste stukje kunnen we niet met de auto. Er staat een handkar klaar voor de bagage; de ‘handkar-man’ wijst ons de weg naar het hotel.
’s Avonds kunnen we genieten van het spektakel op het plein Djemaa-el-Fna of we kunnen het vanaf een terrasje op afstand bekijken. We proeven onze eerste couscous of Marokkaanse tajine (spreek uit als: ta-zjien); een stoofschotel in aardewerkenschaal met puntdeksel.

dag 2 Marrakech - Ouarzazate - Ait Youl (1276 meter), minibus 5 uur, Ait Youl - Agoulzi (1543 meter), lopen 3,5 uur

Via Ouarzazate rijden we naar de relatief vruchtbare Vallée des Dades. Net voorbij Qalat M’Gouna slaan we af naar het zuiden. Een laatste stukje ‘piste’ (onverharde weg) brengt ons naar het kleine Berberdorp Aït Youl. Hier staan de muildierdrijvers al op ons te wachten. Samen met hen, de gids en een kok, lopen we de komende zeven dagen door het steeds weer verrassende en veelvormige landschap van de Jebel Saghro. Het is een kaal en grillig bergdecor met soms een beetje groen en een verdwaalde kudde geiten. Waar water is zijn wat gecultiveerde akkertjes, een klein dorpje of enkele nomadententen. De omgeving varieert van een surrealistisch woestijnachtig droog landschap met geërodeerde rotsformaties en fraaie vergezichten, die onder meer blik bieden op de besneeuwde toppen van de Hoge Atlas.

dag 3 Agoulzi (1534 meter) – “Tagmout” (1834 meter), lopen 6 uur – hoogste punt 2048 meter

  Vanaf ons bivak stijgen we langzaam naar een hoge pas op 1955 meter, de Tizi Nesfdre, Berbernaam voor ‘bijna eten’. Vanaf de pas hebben we grandioos uitzicht over de Hoge Atlas waarvan we zelfs de hoogste top, de Toubkal (4167 meter), in de verte kunnen zien. Nadat de zak met nootjes voor wat extra energie heeft gezorgd, dalen we af naar een kleine oase in een kloofje waar de oleanders weelderig groeien. Nu snappen we de naam van de pas: een idyllisch plekje met water, ideaal voor een stop om te eten. Wij lopen echter nog even door; de kloof weer uit en komen op een hoger plateau. Onderweg treffen we nomadenvrouwen aan en kinderen die kleedjes en (zelfgemaakte) sieraden laten zien, die ze zo graag aan die enkele toerist zouden willen verkopen. Voor hen vaak de enige bron van inkomsten. We stoppen op het plateau, net boven het lager gelegen het dorpje Tagmout (1750 meter), dat bestaat slechts uit enkele verspreid staande huizen.

dag 4 Tagmout - Assaka-n-Aït Ouzzine (1659 meter) – plateau de Tine Ouayour (1732 meter), lopen 5 uur

Vanaf het kamp dalen we af naar de piste vlakbij Tagmout. Deze piste laten we rechts van ons liggen en gaan dan links over een breed zadel de volgende vallei in. Het landschap wordt droger, steenachtiger en surrealistischer. Het lijkt hier op een rotswoestijn. Even later wordt dit afgewisseld door een prachtige kloof. Dan komen we bij onze lunchplek in de bedding van een (nagenoeg) droogstaande rivier. We bevinden ons vlakbij een restant van een eeuwenoude kasbah met daarbij een watertje. In de directe omgeving zien we een variatie aan bomen, oleanderstruiken, palmen met in de toppen een grote hoeveelheid mistletoe/maretakken/vogellijm met rode besjes (wie durft zich hierdoorheen te begeven om vervolgens straffeloos gekust te worden?). ’s Middags lopen we over een hooggelegen pad, komen door een nogal winderig dorp om uiteindelijk te stijgen naar onze kampplek onder de tafelbergen die we al eerder vandaag vanuit de verte hadden gezien. Vlakbij is wederom gelegenheid tot wassen.

dag 5 plateau de Tine Ouayour (1732 meter) – Irrisi (1640 meter) – Tagrara (1785 meter), lopen 5 uur – hoogste punt 1900 meter

Vanaf het plateau lopen we eerst over een wijdse vlakte met soms ineens een veldje laaggroeiende palmen. Het uitzicht reikt ver en de wolken laten mooie patronen zien, hetgeen het geheel tot een schilderachtig landschap maakt. Dan dalen we af over een stuk met prachtig gevormde rotsen die leiden tot een evenzo mooie kloof waar doorheen we afdalen. We lopen vervolgens door tot een ruïne van een kasbah, alwaar lunch. De muur van deze oude kasbah biedt ons beschutting tegen zon en wind.
Vlak na de lunch zetten we de stijging in over een zigzag-pad. Nadat we de pas bereikt hebben, lopen we nog een klein stukje om bij een berberhuis uit te komen. Hier worden we gastvrij ontvangen. De keuze is aan ons: hier overnachten of even verderop kamp maken. Indien gewenst kan de gids hier een geitje kopen voor bij het avondmaal.

dag 6 Tagrara (1785 meter) – Almou-n-Ouarg (2257 meter), lopen 5 tot 6 uur

Vandaag zullen we voor het grootste deel stijgen door een open vallei, alwaar vele kleine bebouwde akkertjes. Hier moet dus ook water zijn. Wellicht komen we hier ook nog kamelen tegen. Net voor de pas stoppen we voor de lunch. We zien een enkele jeneverbesstruik die zich in de loop der jaren prachtig gevormd hebben. Af en toe zien we zelfs een huis. In de verte horen we geiten en schapen met hun herders. Bij de volgende pas op 2300 meter hebben we zicht op de top die we de volgende dag zullen/kunnen beklimmen (2589 meter). Eerst dalen we af naar ons kampement. De tenten zijn al voor ons opgezet en vanaf grote afstand krijgen wij de rood- en geelgekleurde HT-tentjes in ons vizier. Naar zeggen zou dit de koudste kampeerplek moeten zijn van deze wandelreis. We staan vlakbij een nomadenfamilie. Zodra zij ons in de gaten hebben zoeken zij toenadering om hun verkoopwaar, die zo typisch is voor de Saghro (sjaaltjes, tierelantijntjes), aan de man te brengen. Wellicht zijn zij bereid om ons hun nomadenverblijf te laten zien, nadat we wat kleine dingetjes van ze gekocht hebben. Een snoepje wordt overigens ook enorm gewaardeerd. Op deze plek zullen we twee nachten blijven.

dag 7 Almou-n-Ouarg (2257 meter), 3,5 tot 4 uur (incl. top) of (optioneel) 7 uur lopen, hoogste punt 2589 meter

We kunnen uitslapen; de tenten hoeven vandaag niet afgebroken te worden. Als te doen gebruikelijk gaan we rond 09.00 uur op pad. In anderhalf uur lopen we naar een klein plateautje, vanaf waar uitzicht op de bekende Bab-n-Ali.
Vanaf deze plek bestaat de keuze om rechtstreeks door te lopen naar onze lunchplek (één uur verder). Desgewenst is het vanaf deze plek mogelijk om langs een ander, relatief eenvoudig, pad terug te keren naar ons kamp. Echter, voor diegenen die Bab-n-Ali van dichterbij willen zien (een absolute aanrader) bestaat de mogelijkheid om door te lopen naar een groot plateau. Vanaf deze pek heb je een prachtig uitzicht en is de moeite waard van een extra drie uur lopen (heen-en-terug). Eenmaal aangekomen bij onze lunchplek kunnen we meteen eten. Onze kok en zijn assistent hebben alle voorbereidingen getroffen voor deze late lunch.
Vervolgens kunnen we nog een topje doen (het hoogste punt van deze reis). De laatste paar meters zullen we moeten klauteren over de rotsen. We tikken de 2600 meter weliswaar net niet aan, maar genieten van de prestaties van vandaag en van het schitterende uitzicht naar alle kanten. Voldaan keren we terug naar onze bivak.

dag 8 Almou-n-O. (2250 meter) - Tagdilt (1660 meter), lopen 5 uur

  We lopen naar een plateau om vandaaruit onze laatste “colletjes” te doen. We kijken nog éénmaal terug op het prachtige gebied waar we de afgelopen dagen doorheen zijn getrokken. Om ons heen zien we vele jeneverbesstruiken in bizarre vormen. Vanaf de pas zullen we afdalen langs bijzonder gevormde rotsen die zo kenmerkend zijn voor dit gebied. Op de achtergrond hebben we wederom zicht op de besneeuwde toppen van het M’Goun massief en de Toubkal (met 4168 meter de hoogste berg van Marokko). We overnachten bij Brahim (gîte d’etappe) in het plaatsje Tagdilt, maar voor we hier aankomen worden we door één van onze muilezeldrijvers gevraagd om bij hem thee te komen drinken. Omdat dit toch op ons pad is, nemen we dit aanbod graag aan.
De gîte d’étappe heeft de beschikking over enkele douches en voor de koude avonduren een gaskachel. Lekker om hieromheen plaats te nemen en gezellig na te praten over deze inmiddels nagenoeg volledig volbrachte wandelreis. ’s Avonds nemen we afscheid van onze begeleiders.

dag 9 Tagdilt (1676 meter)- Marrakech (1077 meter), minibus 5,5 uur

Een minibus staat al vroeg klaar om ons terug naar Marrakech te brengen. Onderweg bestaat de gelegenheid voor een stop om wat te drinken of om de markt in Qalat M`Gouna of Skoura te bezoeken. In Ouarzazate heb je wellicht nog tijd om, de gerestaureerde Kasbah Taorirt te bezoeken of de Atlas filmstudio’s. 

dag 10 Marrakech naar Amsterdam

De terugvlucht staat vandaag gepland en je neemt afscheid van het mooie Marokko.

Klimaat

We voeren de Jebel Saghro-reis uit in de wintermaanden, van november t/m maart. Juist in de winter als het in Nederland donker en koud is, en er op het M’Goun- en Toubkalmassief sneeuw op de toppen ligt, is het in de Jebel Saghro aangenaam en fraai vertoeven. Met overdag vaak een lekker zonnetje en temperaturen tussen de 10 en 25 graden. Onderschat in deze maanden de kou echter niet. ’s Nachts is er, zeker op de hogere kampeerplekken, vaak vorst met temperaturen tussen de - 10 en 5 graden Celsius. Ook overdag kan het op (winderige) passen en plateaus koud zijn. Een goede jas, handschoenen, sjaal en muts moeten zeker mee, evenals een warme slaapzak.

Gemiddelde temperatuur van oktober t/m maart:

Laag/ Ouarzazate
overdag 20°C - 30°C
’s nachts 10°C - 20°C
Bergen/Anti Atlas
overdag 10°C - 25°C
‘s nachts - 10°C- 5°C

Tijd

In de zomer is het in Marokko 1 uur vroeger dan in Nederland, in de winter is er geen tijdsverschil.

Elektriciteit en mobiele telefoon

In de grotere steden is dat vaak 220 volt, maar op het platteland kan het wisselen van 110 of 220 volt. Er kan eventueel mobiel gebeld worden vanuit Ouarzazate en op de hoogste twee punten tijdens de trek.

Geld en fooien

1 € = ca. 11 DH (Marokkaanse dirham). In alle grote Marokkaanse steden kan gepind worden (Marrakech, Casablanca, Ouarzazate, Tanger, etc.). De meeste Marokkaanse vliegvelden beschikken over één of meerdere pinautomaten (behalve in de transitzone), mocht er echter geen gelegenheid toe zijn om op het vliegveld te pinnen, dan kan er altijd nog in de stad zelf gewisseld worden.
In het geval van een nachtelijke aankomst op het vliegveld is het aan te raden de gids/chauffeur (meteen na aankomst) een omweg te laten maken langs een pinautomaat.
Waar je met name op de terugreis rekening mee moet houden is dat de tax free shops op vliegvelden in Marokko geen dirhams accepteren, maar uitsluitend harde valuta (dus euro’s, dollars of een creditcard). De enige plek waar je op de vliegvelden in Marokko je dirhams nog kwijt kunt is bij de bar en wellicht de shop met boeken/tijdschriften (deze behoren nl. niet tot het tax-free gedeelte).
Dirhams mogen officieel niet uitgevoerd worden. Voor de terugreis wordt daarom aanbevolen resterende dirhams terug te wisselen bij een officiële bank. Houd er wel rekening mee dat de verkoopkoers lager is dan de aankoopkoers. Mocht het terugwisselen om wat voor reden dan ook niet lukken, dan kan er altijd nog in Nederland teruggewisseld worden.

Wij raden aan om een redelijk bedrag om te wisselen in dirhams. Afhankelijk van de duur van de reis en de groepsgrootte geldt voor de Marokko een adviesbedrag van € 100,- (evt. fooien inbegrepen). De aankoop van souvenirs e.d. is niet meegenomen in dit bedrag.

Een aantal Nederlandse banken heeft standaard de mogelijkheid tot geldopnames in landen buiten Europa geblokkeerd en een limiet voor een geldopname per keer vastgesteld. Wanneer je met de bankpas wilt pinnen in het buitenland, vraag dan de bank jouw bankpas te deblokkeren voor geldopnames in landen buiten Europa en informeer naar de limiet.

Voor de actuele wisselkoers klik hier. (Oanda.com)

Visum en paspoort

Voor Marokko is geen visum nodig. Het paspoort moet tenminste geldig zijn tot na verblijf in Marokko

Procedure van vertrek

Uiterlijk een week voor vertrek ontvang je de laatste reisdetails zoals je e-ticket, contactgegevens en hotelgegevens.

Vaccinaties

Voor officiële adviezen kun je terecht bij de GGD of bij je huisarts. Er zijn geen vaccinaties verplicht. Aanbevolen worden: DTP en Havrix (tegen geelzucht = Hepatitis A).

Lijst van persoonlijke medicijnen

Sterilon/betadine-iodium : wondontsmetting
Leukoplast/ second skin : blaarpreventie
Hansaplast : bij wondjes
Paracetamol : pijnstiller
Zonnebrandolie/-crème : min. factor 10
Lippenbescherming : zinkzalf, lipbalsem mét zonnefactor
Rekverband, knieband : bij knieproblemen
Arnica of SRL-gelei : bij kneuzingen, spierpijn
ORS : ter voorkoming van uitdroging bij diarree
Evt. Strepsils : bij schrale keel

Schoeisel
Wij raden lichte bergwandelschoenen aan met een stevige profielzool. Het is belangrijk dat je schoenen erg goed zitten, omdat je er elke dag uren op moet lopen.

* Wanneer je nieuwe schoenen moet kopen, verdient het aanbeveling om tot 1 maat groter te kopen dan je werkelijke maat (pas ze met een paar extra sokken).
* Je voeten hebben namelijk de neiging om op te zetten als je wat langer op een dag loopt. Daar komt nog bij dat je bergaf niet met je tenen in de knel komt.
* Als je nieuwe schoenen moet kopen, loop ze dan goed in.
* Op sommige tochten moet je door kleine beekjes waden, over modderige paden en soms door sneeuw lopen, dus een redelijke mate van waterdichtheid is handig.
* Een goede profielzool geeft je beter grip op de wat steilere paden.
* Bij zwaardere trekkings (5 stippen of meer) is een zwaardere uitvoering aan te bevelen.

(Dag)rugzak
Je kunt je bagage laten dragen tot 12 kg. Je bagage kun je in een plunjezak of grote rugzak of tas doen. Voor de spullen die je tijdens het lopen nodig hebt volstaat een dagrugzak. We adviseren een dagrugzak met een inhoud van ± 35 liter (of meer).

Slaapzak en matje
Voor alle tochten is een goede slaapzak tot – 5 of - 10° C (dons of kunststof zoals bijvoorbeeld hollofil) onontbeerlijk. Een goede slaapmat heeft twee functies: isolatie tegen optrekkende kou en ligcomfort. De voorkeur gaat uit naar een slaapmatje met een gesloten celstructuur (i.v.m. isolatiewaarde en niet opzuigen van vocht) of een zogenaamd zelfopblazend matje van bijvoorbeeld Thermarest of een ander merk.

Paklijst

~ voldoende mondkapjes
~ desinfecterende handgel
~ berg(wandel)schoenen
~ teva`s of andere sandalen of lichte gympen voor `s avonds; ook geschikt voor evt. het doorwaden van rivieren/beekjes
~ slaapmatje + slaapzak (min. temp -5°C)
~ eventuele lakenzak
~ oordoppen*
~ warm, winddicht (evt. dons-)jack
~ regencape / regenpak
~ lange broek
~ enkele T-shirts en overhemden met lange mouwen en met kraag tegen verbranding van je nek en armen
~ ondergoed
~ warme trui
~ handschoenen
~ sokken, afgestemd op je bergschoenen
~ evt. zwembroek / badpak (zwembad bij hotel in Ouarzazate)
~ maillot, legging of pyjamabroek
~ dunne handdoek (snel droog), een washand, en voor vrouwen een omslagdoek
~ toiletartikelen
~ veldfles (inhoud minimaal 2 liter, bestendig tegen kokend water)
~ zakmes
~ zaklamp (nb gebruikte batterijen mee terug naar NL voor chemisch afval!!)
~ evt. wandelstok (telescopisch)
~ wasmiddel (biologisch afbreekbaar)
~ toiletpapier (ongebleekt), aansteker (verbranden)
~ maandverband/tampons
~ zeep en/of desinfectiegel voor je handen
~ medicijnen (zie afzonderlijk lijstje)
~ iets voor op je hoofd tegen zon, stof en kou; zonnehoed/pet/sjaaltje en muts
~ zonnebril
~ plastic (vuilnis)zakken, o.a. om inhoud rugzak in te verpakken/droog te houden
~ evt. hangslotje om plunjezak af te sluiten
~ dagrugzakje
~ moneybelt of halstasje met:
- paspoort
- inentingsboekje
- ticket
- geld, pinpas en eventueel traveller cheques
- verzekeringsbewijs + alarmnummers
- 2 pasfoto`s (voor het geval dat)

* altijd handig

N.B. Maak van alle belangrijke papieren kopieën, noteer de nummers, laat 1 exemplaar thuis en bewaar onderweg de kopieën apart van de originelen.

Bagage

Tijdens de looptocht wordt de persoonlijke bagage vervoerd op de rug van lastdieren en is dus veel aan schuur- en drukbewegingen onderhevig. Alles wat kwetsbaar is moet dus goed verpakt meegenomen worden. Je kunt bijvoorbeeld een plunjebaal gebruiken. Handig is ook een klein hangslotje, om de plunjebaal af te sluiten.

Tijdens de trek mag 12 kg p.p. aan persoonlijke bagage worden afgegeven. Spullen die niet nodig zijn tijdens de trek kunnen eventueel achtergelaten worden in het hotel in Ouarzazate.

Verzekeringen

Het afsluiten van een reisverzekering stellen wij verplicht. Voor Marokko is Europadekking voldoende. Een annuleringsverzekering raden wij sterk aan. Beide verzekeringen kun je regelen via ons of via je eigen verzekeringsmaatschappij. Indien de reisverzekering wordt afgesloten via derden dan moet je voor vertrek aan ons de volgende gegevens doorgeven: verzekeringsmaatschappij, polisnummer, alarmnummer. Mocht zich tijdens de reis een probleem voordoen dan kan Nunatak snel handelen.

Verblijf

In Ouarzazate verblijven we in een eenvoudig hotel. De kamers hebben eigen douche en toilet. In het hoogseizoen (de vakantieperiodes in Nederland) is het niet mogelijk om een 1-persoonskamer te reserveren. Tijdens de trek slapen we in tenten en slapen we één keer in een berberhuis.

Maaltijden

In Ouarzazate is het ontbijt inclusief. De overige maaltijden in Ouarzazate zijn voor eigen rekening. Tijdens de trek zijn alle maaltijden inclusief. Tijdens de rijdagen zijn de maaltijden inclusief.

Deze reis valt in categorie 3.

Onder deze categorie vallen de lichtere treks, waarin soms een zware dag zit waarop je méér moet stijgen (soms > 1000 m) en langer moet lopen (soms > 6 uur), dan in categorie 2. Gemiddelde looptijd per dag bedraagt ongeveer 5 uur. Er kan een pas in zitten van 5000 meter plus. Na een zwáre dag is er altijd een lichte dag of een rustdag.

Bij de Jebel Saghro reis wandel je tijdens de zeven loopdagen dagelijks 4 tot 6 uur. De maximale stijging op 1 dag is 900 meter (op dag 7 van de reis). Het hoogste punt waar we wandelend naartoe gaat, ligt op 2592 meter.